تبیین مولفه‌های مدیریت بحران خشکسالی در مناطق روستایی و عشایری جنوب شرق کشور

نویسندگان

  • ابوالقاسم شریف زاده استادیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • سعید غلامرضایی استادیار دانشگاه لرستان
  • مرتضی اکبری دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

این تحقیق با هدف تبیین مولفه‌های مدیریت بحران خشکسالی در جوامع روستایی و عشایری جنوب شرق ایران، بر پایه پیمایش انجام شده است. از طریق سرشماری تعداد 201 نفر از کارشناسان درگیر در مدیریت بحران خشکسالی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظرات گروهی از کارشناسان و صاحب‌نظران مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت پایایی پرسشنامه از ضریب کرونباخ آلفا استفاده شد که به ترتیب 72/0، 76/0 و 81/0 به‌ دست آمد. پس از گردآوری داده‌ها، از نرم‌افزار SPSS برای تحلیل داده‌ها بر اساس روش تحلیل عاملی بهره گرفته شد. نتایج مربوط به تحلیل عاملی علل آسیب‌پذیری در برابر خشکسالی به استخراج پنج عامل به ترتیب تحت عناوین خشکسالی اجتماعی- اقتصادی، خشکسالی معیشتی، خشکسالی هیدرولوژی، خشکسالی کشاورزی و خشکسالی هواشناختی به ترتیب42/32، 3/19، 79/17، 10 و 9 درصد واریانس (88 درصد) را تبیین نموده‌اند. تحلیل عاملی اثرات و پیامدهای خشکسالی نشان داد که پیامدهای زیست‌محیطی- بوم‌شناختی، پیامدهای اقتصادی- معیشتی، پیامدهای اجتماعی و پیامدهای روانشناختی را بر جای گذاشته است که روی ‌هم‌ رفته 76/84 درصد از واریانس را تبیین نمودند. همچنین تحلیل عاملی سازوکارهای مدیریت بحران خشکسالی به استخراج پنج عامل منجر شده است. در پایان، نمودار مفهومی تحلیل عاملی علل، اثرات و سازوکارهای مدیریت بحران خشکسالی ترسیم شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تبیین مولفه های مدیریت بحران خشکسالی در مناطق روستایی و عشایری جنوب شرق کشور

این تحقیق با هدف تبیین مولفه های مدیریت بحران خشکسالی در جوامع روستایی و عشایری جنوب شرق ایران، بر پایه پیمایش انجام شده است. از طریق سرشماری تعداد 201 نفر از کارشناسان درگیر در مدیریت بحران خشکسالی مورد مطالعه قرار گرفته اند. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه بر اساس نظرات گروهی از کارشناسان و صاحب نظران مورد بررسی و تأیید قرار گرفت. جهت پایایی پرسشنامه از ضریب کرونباخ آلفا استفاده شد که به ترتیب ...

متن کامل

تبیین استلزامات ارتقاء نظام سیاست‌گذاری توسعه روستایی و عشایری ایران مبتنی بر سبک مدیریت جهادی

مطالعه حاضر از طریق شناخت ویژگی‏ها و مؤلفه‏های مدیریت جهادی، به‌منظور تبیین استلزامات ارتقای نظام سیاست‌گذاری توسعه روستایی و عشایری انجام شده است. برای شناخت ویژگی‏ها و مؤلفه‏های مذکور، بیانات امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله‏العالی) در بازه زمانی بین سال‏های 1358 تا 1397 با استفاده از نظریه‏پردازی داده‏بنیاد تحلیل شد. از 160 گزاره کلیدی، تعداد 469 کد باز اولیه، 102 کد باز ثانویه و 35 ...

متن کامل

واکاوی و تبیین تأثیر خشکسالی بر مناطق روستایی شهرستان زنجان (مطالعه موردی: روستای حاج‌آرش)

با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر با هدف «واکاوی و تبیین تأثیر خشکسالی در مناطق روستایی شهرستان زنجان» صورت پذیرفت. این تحقیق از نظر ماهیت، از نوع پژوهش‌های کمی، از لحاظ میزان و درجه کنترل، غیرآزمایشی و از نظر نحوة گرد‌آوری داده‌ها، از نوع تحقیقات میدانی قلمداد می‌شود. جامعه آماریِ تحقیق را 683 نفر از کشاورزان روستای حاج‌آرش تشکیل داده‌اند که با توجه به جدول مورگان و کرجس، تعداد 250 نفر از آنان...

متن کامل

پیامدهای بحران کم‌آبی و خشک شدن زاینده‌رود در مناطق روستایی (مطالعه موردی: جلگه براآن در شرق اصفهان)

افزون بر کمبود منابع و سرمایه، فقر، بیکاری و مهاجرت از دیرباز، کاهش مداوم منابع آب همراه با سوء مدیریت‌ آنها در سال‌های اخیر، کم‌آبی را به بحرانی اساسی در پایداری حیات اقتصادی و اجتماعی بسیاری از روستاها در مناطق خشک و نیمه خشک کشور تبدیل نموده است. چنین سوء مدیریت‌هایی در سال‌های اخیر در رابطه با تنها منبع آبی حوضه زاینده‌رود همراه با تشدید و تداوم بی‌مهری‌های اقلیمی بحران کم‌آبی در این حوزه ر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 42  شماره 2

صفحات  185- 197

تاریخ انتشار 2012-01-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023